Không phải nơi nào tôi cũng quay lại 3 lần liên tiếp như Ladakh, vùng đất của các vị Lamas quả thật kỳ diệu.
Từ chuyến đi đầu tiên năm 2018, nếu không phải vì hai năm dịch Covid thì có lẽ năm nào tôi cũng cần quay lại nơi này. Chưa bao giờ viết xuống những xúc cảm mà vùng đất này đem lại cho mình, tôi ích kỷ giữ nó trong tâm trí như thể sợ sẽ đánh mất đi khi nói về nó quá nhiều.
Cơn lốc xoáy của bản tính hiếu thắng và khả năng suy nghĩ, làm việc không ngừng nghỉ đôi khi cuốn tôi vào những ngã rẽ cực đoan của chứng lo âu không kiểm soát. Đó là lí do của những chuyến đi dài ngày đến sâu bên trong dãy Himalayas hàng năm, sống cùng người bản địa và lặng lẽ quán nhìn vùng đất lạ lẫm này với một ánh mắt trong veo như một đứa trẻ.
CHẮC CHẲNG CÓ AI TỪNG ĐỨNG TRƯỚC NHỮNG RẶNG TUYẾT SƠN MÀ RA VỀ LÒNG CÒN CHẬT HẸP.
Himalayas đã tạo duyên cho những tình yêu bản năng nhất giữa con người với nhau và với vạn vật xung quanh mình được khơi lên. Sâu trong các thung lũng nghèo, tôi chứng kiến những câu chuyện đẹp như truyện cổ tích về tình người, tình làng xóm, những con người Ladakhi hiền hậu và luôn tận dụng mọi cơ hội có được để “cho đi”. Bạn đi càng sâu vào những nơi nghèo và vắng, bạn sẽ càng có cảm giác như người dân nơi đây là ông Tiên, bà Tiên. Còn chúng ta, là những đứa trẻ con đầy trí tò mò trong trẻo.
Tôi còn nhớ chuyến đi đầu tiên trekking vào làng Hemis Shukpachan gặp ông bà cụ ngồi trước thềm nhà tắm nắng, Họ toát ra dáng vẻ chậm rãi, khoan thai, trên gương mặt đầy rám nắng và nếp nhăn khô cằn, ánh mắt họ chứa đựng một biển trời bao dung và vị tha. Tôi nhìn họ như nhìn vào chính ông bà mình, bao nhiêu lỗi lầm mà bản thân không tha thứ được cho chính mình, cũng đều được buông bỏ ngay chính giây phút ấy, trả lại một tâm hồn nhẹ hẫng như những đứa con nít vô ưu vô lo.
Lần trekking từ Tu viện Phugtal mùa thu 2018, trên sườn núi hẹp chỉ một mình tách đoàn đi trước, tôi gặp một người đàn ông hành hương trẻ vượt từ sau lên, chào câu “Juley” quen thuộc nhẹ nhàng, anh bước qua với đôi chân thoăn thoắt ung dung. Từ lúc đó, cứ đến mỗi đoạn núi sạt nguy hiểm phía trước, tôi lại thấy anh đứng lại chờ cho đến khi tôi vượt qua được anh mới đi tiếp, và cứ thế cho đến khi tôi xuống núi an toàn. Tôi và người đàn ông đó, chẳng có một sợi dây gắn kết nào, cũng không để lại gì ngoài ánh mắt mỉm cười chào nhau mỗi khi anh chờ tôi cho đến khi anh đi mất hút với đôi gót chân nhanh nhẹn kia. Sự cho đi ấy, là chỉ để cho đi.
Mùa đông 2023 ở thung lũng Markha, khi đoàn chúng tôi đi đến một khu làng nhỏ biệt lập chỉ có 2 hộ dân, gia đình host chúng tôi đã lịch sự xin cho gia đình hàng xóm của mình được chia sẻ việc host đoàn để có thêm thu nhập trong mùa đông khắc nghiệt này. Mỗi khi nhớ đến câu chuyện ấy và hồi tưởng lại cảnh hai gia đình tiễn chào tạm biệt chúng tôi hôm chia tay, sống mũi tôi lại cay cay trong cảm xúc đủ đầy của tình yêu vô điều kiện.
Mùa đông 2024, tôi lại đi cùng những người guide bản địa quen thuộc. Gyalson vẫn là anh chàng leader đẹp trai với dáng vẻ khoan thai và đáng tin cậy, Gakpo vẫn là anh bếp trưởng tinh nghịch và tò mò với tất cả các món ăn vặt mà chúng tôi mang theo, Taishi là anh “thợ đụng” đa năng luôn cầm trên tay chuỗi hạt và bất kỳ lúc nào có thể anh đều đưa ra lần và đọc chú, có thêm Stanzin nhỏ tuổi nhanh thoăn thoắt sẵn sàng phục vụ trà nước bất cứ khi nào chúng tôi cần. Nếu có dịp tiếp xúc với người Ladakh, bạn sẽ thấy họ đều như những đứa trẻ thơ, luôn vô tư với nụ cười trên gương mặt, kể cả trong gian khó hay bão tuyết, lở núi, họ vẫn giữ nguyên tâm hồn trẻ thơ đó, đùa giỡn, ném tuyết vào nhau, hát những điệu nhạc của họ, lẩm bẩm những câu thần chú Mật Tông huyền bí… Điều làm cho tôi ấn tượng lần này chính là khi một cô bé đồng hành với tôi hỏi thăm chuỗi hạt mà tôi đã thấy Taishi mang theo bên mình suốt bao năm, những viên hạt bóng lưỡng do anh đã lần nó rất lâu và liên tục; chỉ mới vừa hỏi thăm, anh đã tháo ra đưa ngay cho cô bé, không một giây chần chừ, không một sự bám chấp nào cho vật tưởng là bất li thân đó của anh. Điều đó không phải là tình yêu thuần khiết nhất thì còn là gì?
Tôi đã yêu say đắm Ladakh từ những câu chuyện yêu thương giản dị đó.
Còn chúng tôi, những con người “mềm yếu” từ thành phố tiện nghi sung sướng, khi ngước nhìn sự hùng vĩ bao la của núi tuyết, không khỏi nhận ra rằng trên đời này chẳng có một vấn đề nào là to tát, và không gì quan trọng bằng giây phút hiện tại nơi đây. Sự tĩnh mịch tuyệt đối của đất trời kích hoạt những điểm sâu thẳm của giác quan, đánh thức xúc cảm trong trẻo tột cùng của những kẻ khờ nơi phố thị ồn ào.
Ta chợt nhìn thấy Mặt Trời với con mắt khác dù vẫn là Mặt Trời đó bấy lâu nay.
Ta không thức dậy cùng lo âu.
Ta kết nối với từng món đồ mang bên mình và thầm biết ơn sự hiện diện của nó.
Ta cũng dứt hoàn toàn kết nối với tiện nghi đô thị để chỉ sống dựa vào chính mình.
Ta nhận ra bản sắc rực rỡ riêng biệt trong từng gương mặt bạn đồng hành, những người mà ấn tượng ban đầu chẳng giống chút nào với cảm nhận của ta về họ trong hiện tại.
Ta yêu cả những cành cây ngọn cỏ bằng một tình yêu ngây thơ như những kẻ mới bắt đầu được sống.
Tôi luôn trở về từ Ladakh với một phiên bản được “tắm gội” sạch sẽ những lo toan tầm thường của xã hội hiện đại. Nhưng cũng như việc tắm gội, chúng ta sẽ cần lặp lại nhiều lần để liên tục được nhắc nhở rằng: bên trong ta chính là những đứa trẻ với tình yêu thuần khiết luôn tìm cách lẩn trốn trước những cám dỗ của cuộc sống tiện nghi; và những đứa trẻ ấy, mang bên mình một tình yêu ngây thơ nhất mà đôi khi ta sẽ bất ngờ vì đã không hề nhận ra phiên bản ấy trong mình bấy lâu.
Xin cảm ơn anh Hoàng Lê Giang đã luôn đồng hành cùng các chuyến đi của Jess, mang đến cho mình những cơ hội được kết nối với những con người tuyệt vời đầy nghị lực và tình yêu thương.
Jess Thai 
Bình luận về bài viết này